Interview Thomas Kamphuis naar aanleiding van in juni te verschijnen boek Nog meer herinneringen aan Spoolde, Westenholte en Mastenbroek..
We spreken Thomas Kamphuis over zijn begin juni te verschijnen boek Nog meer herinneringen aan Spoolde, Westenholte en Mastenbroek.
“Alweer een boek?”
“Ja, ik vrees dat dit een wat uit de hand gelopen “ongeluk” is.. “
“Hoe dat zo?”
“Toen ik in de herfst van 2022 het boek Herinneringen aan Spoolde, Westenholte en Frankhuis uitbracht, had ik geen plannen voor een vervolg daar op. Toch kwam vrijwel direct gelijktijdig het idee om toch aan een vervolg te gaan schrijven omdat ik mij realiseerde dat niet alles in het eerste boek – hoe dik ook – beschreven kon worden. Op de één of andere manier kwam ik nu ook sneller met (oud)bewoners in contact én ze reageerden ook naar mij, omdat ze hún verhaal wilden vertellen en/of vonden dat hun verhaal ontbrak in het boek. En een enkele keer ontdekte ik wezenlijk nieuwe informatie over een bepaalde boerderij, zoals die aan de Zalkerdijk 26, waarvan ik nu de geschiedenis – op een heel beeldende manier – kon terug herleiden tot 1750. Van het één kwam het ander..”
“Waarin verschilt het van het eerste boek?”
“Het is een onmisbaar vervolg op het eerste boek. Er zijn door de tijd heen zoveel boerderijen alleen al verdwenen waarover het verhaal geschreven kon worden. Nu nog wel. De verdwenen boerderijen die aan het toenmalige deel van de Spoolderenkweg lagen, waar nu een waterzuiveringsinstallatie ligt. Maar ook de bedrijvigheid komt aan bod: Wildeman motoren aan de Meenteweg gaan hand in hand met de geschiedenis van De Kortenberg en de Eva’s Hoeve aan de Nilantsweg. Oud bewoners van de Beukenallee komen aan bod.”
“Oe weet wal, die natuurman.”
“Je laat ook de seizoenen aan bod komen in Spoolde, kun je daar wat meer over vertellen.”
“Ja (lacht). Nu moet ik gelijk denken aan Bertus van Weeghel, die mij een keer omschreef als ‘je weet wel, die natuurman’ toen hij niet op mijn naam kon komen en zijn dochter aan de lijn had en op die manier aan gaf dat ik bij hem op bezoek was. Ja, de seizoenen .. dat komt al terug op de voorzijde van het boek met de hooioogst op het land van Bertus van Weeghel. Maar jaarrond is er in dit deel van Spoolde nog zoveel te zien qua natuur en gebruiken, verbonden met de seizoenen, dat ik deze in dit boek per seizoen heb opgenomen.”
“Noem eens wat voorbeelden?”
“Het kan het beeld zijn van rammelende hazen op het land van Bertus. Terugkerende kraanvogels in een vlucht boven de weilanden tussen de Zalkerveerweg en de Zalkerdijk, het mesten en hoe dit door ieder op zijn eigen manier gedaan wordt, de hooioogst en de oudere herinneringen daar aan, een bewoner die “trekkertrekt” met zijn oude tractor. De unieke beeldende beschouwingen van Bertus van Weeghel op het weer en vòòral in aanloop naar de winter – wat vaak al in augustus begint. De slacht in vroeger tijden, het hoogwater in de uiterwaarden, de houtverzamel”woede” van een boer in aanloop naar de winter. De kleine zwanen overvliegend of in de Vreugderijkerwaard – een zwaansoort die uit het hoge noorden komt eind november – die de winter aankondigen. Een opmerkelijke kerstboom bij de familie Kamerman. Het scheren van de koeien in december bij diezelfde familie. Een beschouwing over vorstgras door Bertus van Weeghel. Het bewaken van de dijk bij hoogwater. Een aardedonker genomen foto aan de Zalkerveerweg op de avond van 6 januari, Driekoningen met een heel speciaal effect omdat het juist die avond licht begon te sneeuwen.. Een gezegde wat betrekking heeft op de winter. De volstrekt eigen namen voor vogelsoorten die iemand er op nahoudt (“Russische spreeuwen”.) Hoe de aardappelen vroeger bewaard werden voordat er een koelkast was.. Hier heb ik vooral ook mijn camera laten “spreken.”
“En Westenholte..? “
“Ja. Daar was nog genoeg te ontdekken. De geschiedenis van de Voorsterweg. Het huisje van Breurtie Jacobs, kapper Tielenburg, rijwielhandel Schutte, de zaak van Kluin, houtzagerij Van Dijk. Ik duik veel verder de geschiedenis van de Beltenweg in. De oude boerderijen (deels verdwenen) en zijn oud bewoners. Bakker Ter Stege aan het begin van de Zalkerdijk. Maar ook de IJsvereniging WVF vanaf zijn vroegste geschiedenis. En nog een paar verdwenen boerderijen aan de Zalkerveerweg, waaronder een houten huis, wat tot ruim 60 jaar terug stond in het weiland langs de Zalkerveerweg. Ik had het geluk – ik heb al ruim 5 jaar héél veel geluk bij het “te pakken” krijgen van oud bewoners – nog een paar mensen te kunnen spreken die daar gewoond hebben en te horen hoe dat was.”
“En Mastenbroek..? “
En in Mastenbroek de verdwenen boerderijen van de familie Reuvekamp aan de Oude Wetering.”
“Een paar oude bekenden uit Herinneringen aan Spoolde, Westenholte en Frankhuis komen ook terug?”
“Zeker. Alleen al een Gerrit Eikenaar, die in augustus 100 jaar hoopt te worden, was een waardevolle bron bij de geschiedenis van de Voorsterweg. Vorig jaar tekende hij voor mij nog – kaarsrecht – een plattegrond van een deel van de Voorsterweg – met daarop getekend de bebouwing zoals hij zich herinnert uit de periode 1920 – 1950 en zijn bewoners, met allerhande herinneringen aan hen. Willem Nijmeijer, in juni 94, deelde ook nog her en der herinneringen en ja, Bertus van Weeghel – die is er, gelukkig, ook nog steeds. Of hij nou een eksternest beschrijft wat hij ooit aantrof, of ik beschrijf zijn fiets, of hij vertelt over een ondeugende hond, of over een oude kip die je nooit gaar krijgt.. – het komt allemaal terug in het boek.”
“En nu?”
“Ja, en nu. Nou, ik ben klaar, dat zeker. Maar.. “
“Maar?”
“Nu meldde zich een oud bewoner van de Beltenweg die graag nog de geschiedenis van haar familie in het boek opgenomen wilde hebben..”
“Zul je net zien..”
“Zul je net zien. Kijk: en daar val ik de mensen niet mee lastig, maar indachtig een uitspraak van Bertus van Weeghel die betrekking had op de hooioogst met paard en machine: “Het was een heel gedraai hoor.” Ik zit dan met een document van bijna 1000 bladzijden.. “
“1000!?”
“Ja, het wordt weer net zo’n dik boek.. maar, wat wilde ik zeggen.. kijk: die bijna 1000 moeten er ongeveer 820 worden. Want dat is het maximaal aantal bladzijden die ik kan laten drukken voor het formaat boek waarin ik het uitgeef. Dan begint het schuiven, hier en daar snoeien en inkrimpen van integraal groot opgenomen foto’s. Nog eens kritisch kijken of de indeling die is, wat ik voor ogen heb. Het is net het componeren van een muzieknummer of album. Wat laat je volgen op het intro, waar neem je even gas terug, waar zet je aan, waar wissel je af in een zekere “stijl” die ongetwijfeld verbonden is aan mijn manier van schrijven, wat wordt de afsluiter, dat soort zaken. Ik doe dit allemaal zelf, de vormgeving, inclusief omslagontwerp en tekst..”
“Dat is een werk..”
“Ja, zeker. Ik geef het natuurlijk zelf uit, dat geeft vrijheid, maar vraagt ook een extra vorm van creativiteit naast het schrijven op zich..”
“Heb je wel eens last van een writers block gehad?”
“Nee, dat niet. Wel dat ik veel vaak heel veel geduld heb moeten hebben. Wachten op toegezegde informatie, foto’s. Veel checken en dan bij dat checken heel lang moeten wachten op een antwoord per mail of app.”
“Maar je moet er dus nog een verhaal in opnemen?”
“Als de betreffende vrouw nog binnen een paar weken haar verhaal aanlevert – ze woont in Engeland – dan kan dat. Maar zij is nog wel de enige. In mei wil ik het manuscript samen met de ontworpen boekomslag laten drukken voor een proefdruk en als dat er goed uit ziet, dan geef ik het begin juni uit.”
“Wie krijgt het eerste exemplaar?”
“Dat heb ik beloofd aan Bertus van Weeghel. Hij is dan jarig.”
“Hoe veel gaat het boek kosten?”
“75 euro. dat lijkt veel geld, maar als ik de kosten van het drukken van het boek er van af trek, hou ik er per boek iets meer dan € 15 euro aan over. En: men krijgt daar een boek in hardcover voor, ruim 800 pagina’s in full colour, met vele honderden en honderden oude foto’s, en deels foto’s door mijzelf gemaakt. Het is uiteindelijk ook een artistiek product waar ik iets aan over wil houden, financieel, gezien de ontelbare uren die er in gestoken zijn. Mensen mogen altijd iets extra’s geven. Het boek moet vooraf betaald worden, omdat ik met het geld het boek laat drukken. Ik kan dat niet zelf op voorhand doen of een voorraad aanleggen of aanhouden. “
“Vanaf wanneer kunnen mensen het boek kopen?”
“Vanaf begin juni. Ze kunnen mij een mail zenden (naar: ) voor de betaalinformatie of, als ze deze gegevens al kennen, het bedrag overmaken, graag met duidelijke vermelding van het adres, waarnaar het boek gezonden kan worden.”
“Is het eerste boek óók nog te koop?”
“Ja, dat kan altijd bijgedrukt worden, per bestelling van iemand. Dat is het voordeel van het in eigen beheer uitgeven.”
“Kijk je uit naar het verschijnen van het boek?”
“Ja, ik heb, samen met dit boek, nu écht het gevoel een wezenlijk en waardevol deel van de geschiedenis van deze buurtschappen vastgelegd te hebben. Als ik zie wie ik allemaal gesproken heb (honderden mensen uiteindelijk, red.) sta ik verbaasd. Ik was tenslotte een vreemde hier (Kamphuis verhuisde in 2017 van Den Haag naar Westenholte, red.) maar gezien de bijnaam die Bertus van Weeghel aan mij geeft, ben ik toch niet meer zo onbekend.”
“En als het boek uitgegeven is?”
“Dan ga ik werken aan een Engelstalige en mogelijk ook Duitstalige uitgave van mijn in 2023 uitgegeven boek Vikingen en de voorwerpen uit de Vikingtijd.”
Zie: https://thomaskamphuis.com/2024/04/04/boek-nog-meer-herinneringen-aan-spoolde-westenholte-en-mastenbroek-een-interview/
